ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

ΥΔΩΡ: Σημάδια του νερού στον τόπο και στο χρόνο

 

ΤΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΙΔΗ ΒΑΣΙΛΗ

Ο ΥΔΡΟΝΟΜΕΑΣ

Στα χωριά υπήρχαν πολλές πηγές που κυλούσαν τα νερά τους  περνώντας από τους κήπους και τα χωράφια. Απ αυτά τα νερά οι κάτοικοι του χωριού πότιζαν τα χωράφια τους. Έφραζαν το αγώγι και οδηγούσαν το νερό στο χωράφι τους κι έτσι πότιζαν. Όμως πολλές φορές μάλωναν, γιατί έφραζε κάποιος το αγώγι για να ποτίσει και διαμαρτύρονταν ο άλλος που περίμενε πιο κάτω στο χωράφι του να έρθει το νερό. Έπρεπε λοιπόν να μπει μια τάξη. Έβαλαν λοιπόν το νεροκόπο που δούλευε από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο και ρύθμιζε τη διανομή του νερού στους κατοίκους για να ποτίσουν τα χωράφια τους.
Στην αρχή τον πλήρωναν οι ίδιοι οι κάτοικοι, αργότερα όμως τον πλήρωνε η Κοινότητα. Δούλευε μέρα και νύχτα γιατί αλλιώς δε θα προλάβαιναν να ποτίσουν όλοι οι κάτοικοι. Κρατούσε μια τσάπα κι ανάλογα έφραζε το αγώγι και οδηγούσε το νερό στο χωράφι του κατοίκου που είχε σειρά να ποτίσει. Έτσι κανένας δε διαμαρτυρόταν. Ανάλογα με τη σειρά που πήγαινε κάποιος και δήλωνε ότι θέλει να ποτίσει, γραφόταν στη λίστα και περίμενε την σειρά του αδιαμαρτύρητα.

Ο ΝΕΡΟΥΛΑΣ

Ο  νερουλάς στα χωριά  έπρεπε ν’ ανέβει στο βουνό να φτιάξει αυλάκια, για να έρχεται το νερό στα χωράφια για να ποτίσουν οι γεωργοί. Στην πόλη όταν τον συναντούσες είχε φορτωμένο το ζώο με γκιούμια γεμάτο νερό. Άλλες πάλι φορές ξεκινούσε πρωί πρωί φορτωμένος στους ώμους με δυο τενεκέδες που κρέμονταν σε ένα καμπυλωτό ξύλο. Πήγαινε στις κοινόχρηστες βρύσες, γέμιζε τους τενεκέδες και τους πήγαινε στα σπίτια των πελατών του. Έκανε πολλά κοπιαστικά δρομολόγια την ημέρα και αμειβότανε περίπου 1 δεκάρα τον τενεκέ.Το επάγγελμα του νερουλά διατηρήθηκε ως το 1930, οπότε ιδρύθηκε ο Ο.Υ.Θ που εφοδίασε τα σπίτια με το πολύτιμο νερό.                                                                                                                          

Μια φορά κι έναν καιρό,

αλλιώς  είχαν το νερό.

Το΄φερναν οι νερουλάδες

που καλούσαν τις κυράδες,

το΄βαζαν  σ΄ένα κανάτι

έμεναν και αμανάτι…

Μέναν με τις σαπουνάδες

οι καλές μας οι μανάδες

Ο ΠΑΓΟΠΩΛΗΣ

Το επάγγελμα του παγοπώλη στα παλιά χρόνια πρέπει να ήταν πολύ δύσκολο, γιατί τότε δεν υπήρχε ηλεκτρικό ψυγείο, όπως έχουμε εμείς σήμερα. Έτσι η δουλειά του παγοπώλη ήταν να κρατά ένα δίκυκλο καρότσι, το οποίο φόρτωνε με πάγους και με τα σχετικά εργαλεία που χρησιμοποιούσε, όπως: τον κόπτη, τα γάντια, τους γάντζους. Μετά τριγυρνούσε μέσα στις γειτονιές για να πάρει τους πάγους. Εξυπηρετούσε νοικοκυριά και διάφορα μικρά μαγαζιά. Έτσι με αυτόν τον τρόπο τους βοηθούσε να διατηρούν τα τρόφιμα και να έχουν παγωμένο νερό για το καλοκαίρι. Ο παγοπώλης δούλευε ασταμάτητα όλες τις μέρες της εβδομάδας. Στις μέρες μας έχει εξαλειφθεί το επάγγελμα αυτό, γιατί με την ανάπτυξη της τεχνολογίας όλοι τώρα στα σπίτια μας διαθέτουμε σύγχρονα ψυγεία.

Περνούσαν  παγοπώλες και μοιράζανε  κολόνες. Είχαν γίνει  από νερό που το πάγωναν καιρό, το φαί διατηρεί, να΄ναι  φρέσκο το τυρί, το νεράκι δροσερό, μια φορά και έναν καιρό .

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.   Μεκάσης Δ. (1996).Τα παλιά επαγγέλματα της Φλώρινας.

2.   Χατζηκοκολάκη Σ.(2004).Επαγγέλματα παλιά που δεν υπάρχουν πια.

Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Ηλία. http://www.psagiosil