Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431 π.Χ.): 1. Η Συμμαχία της Δήλου. Η Συμμαχία όργανο της αθηναϊκής ηγεμονίας (Αρχαία Ιστορία Α' Γυμνασίου)

 

 
Δείτε επίσης:
Η  ηγεμονική θέση της Αθήνας στη Συμμαχία της Δήλου 
Η Συμμαχία της Δήλου: οι πρωταγωνιστές 
Από τη Συμμαχία της Δήλου  στην Ηγεμονία της Αθήνας
 

Ομηρική Παρομοίωση


Τα χαρακτηριστικά της ομηρικής παρομοίωσης
Ένα από τα κυριότερα εκφραστικά μέσα των Ομηρικών επών είναι η παρομοίωση.

Τα δομικά στοιχεία της ομηρικής παρομοίωσης είναι τα εξής:

α) Αποτελείται από δύο μέρη: το αναφορικό, το οποίο εισάγεται κυρίως με τις λέξεις «πως», «όπως» και το δεικτικό, το οποίο εισάγεται με τις λέξεις «έτσι», «παρόμοια». Συνήθως το αναφορικό μέρος της παρομοίωσης προηγείται και είναι μεγαλύτερο σε έκταση από το δεικτικό. Αυτό γίνεται γιατί ο σκοπός του αναφορικού μέρους είναι να προσδιορίσει και να κάνει σαφές το δεικτικό μέρος, το οποίο είναι και το ζητούμενο.
β) Συνήθως η παρομοίωση έχει δύο κύριους όρους, έναν στο αναφορικό μέρος και έναν στο δεικτικό, οι οποίοι έχουν ένα κοινό σημείο και γι' αυτό παραλληλίζονται μεταξύ τους.

Ο ρόλος της παρομοίωσης στα ομηρικά έπη είναι πολλαπλός:

α) Χρησιμοποιείται για να ζωντανέψει μια εικόνα ή/ και να τονίσει μια ψυχική κατάσταση, κυρίως κατά τη διάρκεια κάποιας περιγραφικής αφήγησης,
β) Εισάγει στοιχεία της καθημερινότητας στην επική αφήγηση, βοηθώντας έτσι τον αναγνώστη αφενός να ενημερωθεί γι' αυτά, εάν τα αγνοεί, και αφετέρου να κατανοήσει καλύτερα μέσω αυτών, εάν τα γνωρίζει, τα άγνωστα στοιχεία, που θέλει να παρουσιάσει ο ποιητής,
γ) Ανακόπτει μεν τη δράση και εξέλιξη του έπους, αλλά εντείνει το συναίσθημα,
δ) Ποικίλλει την αφήγηση.

Η μελέτη της ομηρικής παρομοίωσης πρέπει να ακολουθεί τα εξής στάδια:
α) Τη διάκριση των δύο μερών της, αναφορικού και δεικτικού,
β) Τον εντοπισμό των δύο κυρίων όρων, οι οποίοι συγκρίνονται,
γ) Την επισήμανση του κοινού σημείου των δύο συγκρινόμενων όρων,
δ) Τον προσδιορισμό του χώρου, από τον οποίο αντλείται το υλικό της.

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ξ - Ο Οδυσσέας στην καλύβα του Εύμαιου

 

ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ξ - Ο Οδυσσέας σ... by ELENI MOUTAFI

ΟΔΥΣΣΕΙΑ ν - Ο Οδυσσέας φεύγει από τους Φαίακες - Επιστροφή στην Ιθάκη

 

ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ν - Ο Οδυσσέας φ... by ELENI MOUTAFI

Τρίτη 5 Μαρτίου 2024

Εκπαιδευτική Επίσκεψη μαθητών/τριών του 1ου Γυμνασίου Τυρνάβου (Αχιλλέας Τζάρτζανος) στη Βιβλιοθήκη Λάρισας και στο Διαχρονικό Μουσείο

 Τη Δημόσια Κεντρική  Βιβλιοθήκη  «Κωνσταντίνος Κούμας»  Λάρισας και το Διαχρονικό Μουσείο  είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την Παρασκευή 1 Μαρτίου, μαθήτριες και μαθητές που συμμετέχουν στο πολιτιστικό πρόγραμμα του 1ου Γυμνασίου Τυρνάβου «Άλκη Ζέη -Ζωρζ Σαρή: Ε.Π. [Ενωμένες Πάντα]. Οι μαθητές/τριες ξεναγήθηκαν στους χώρους της Βιβλιοθήκης από την κα Μπαντή Δέσποινα, η οποία και  ενημέρωσε την ομάδα μας για τις θεματικές κατηγορίες, τον τρόπο ταξινόμησης αλλά και τη διαδικασία δανεισμού και χρήσης των βιβλίων. Στη συνέχεια η κα Κοντοβά Βάγια μάς υποδέχτηκε στο τμήμα της Παιδικής Βιβλιοθήκης, όπου μέσα από πλούσιο φωτογραφικό υλικό  παρουσίασε τη ζωή και το έργο της πολυαγαπημένης  συγγραφέα μικρών και μεγάλων, Άλκης Ζέη.


Δεύτερος σταθμός της εκπαιδευτικής επίσκεψής μας στη Λάρισα ήταν το Διαχρονικό Μουσείο, στο οποίο φιλοξενείται - στον απόηχο του Λογοτεχνικού Έτους Άλκη Ζέη (2023)-  ομαδική εικαστική έκθεση με τίτλο «Ένα παραμύθι για την Άλκη». Με αφορμή τίτλους βιβλίων της συγγραφέα που μετατρέπονται από τους καλλιτέχνες σε εικαστικές ερμηνείες, και με την καθοδήγηση της κας Μπισμπιγιάννη Μαρίας, οι μαθητές/τριες καταδύθηκαν στο ιστορικό και ψυχογραφικό σύμπαν της Άλκης Ζέη, αποτυπώνοντας με αυτόν τον τρόπο την ιδιαίτερη λογοτεχνική της διαδρομή.

Την επίσκεψη οργάνωσαν, στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος, οι φιλόλογοι Χιωτέρη Κατερίνα, Ταμπαθάνη Θέλμα και Πλασταρά Σοφία. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλουμε στις κ. Μπαντή Δέσποινα, Κοντοβά Βάγια και Μπισμπιγιάννη Μαρία για την άψογη συνεργασία μας.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

ΕΝΟΤΗΤΑ 20: Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909)

 

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.Χ.): 10. Η ΤΕΧΝΗ

 

Δείτε επίσης:
Αρχαίος ελληνικός ναός: "Πολυχρωμία"
Αρχαίος ελληνικός ναός: Οπτικές Διορθώσεις 
Η εξέλιξη της αρχιτεκτονικής και τα πρώτα μνημειακά κτίρια με πλαστικό και γραπτό διάκοσμο. 
Δωρικός ρυθμός 
Αρχαίος ελληνικός ναός: Δωρικός ρυθμός
Αρχαίος ελληνικός ναός -Ιωνικός ρυθμός
 Ιωνικός ρυθμός
Οι κούροι της αρχαϊκής εποχής 
Σήμα Φρασίκλειας - Μια επιτύμβια κόρη
Ο πρώτος επώνυμος Αθηναίος αγγειοπλάστης: Ο Σοφίλος
Βρίσκω ό,τι δεν "ταιριάζει" - Αρχαιοελληνικά  αγγεία  

5η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΙΡΗΝΗ -ΠΟΛΕΜΟΣ (Νεοελληνική Γλώσσα Γ' Γυμνασίου)

 


Πικάσο, «Γκερνίκα», 1937, λάδι σε μουσαμά, 3,5x7,8 μ., στο μουσείο Πράδο στη Μαδρίτη.
  Για το θέμα δείτε και τα παρακάτω:
  • Δείτε το έργο του Πάμπλο Πικάσο "Ο Πόλεμος και η Ειρήνη" (1952)
  • Τα αίτια, η έκρηξη και τα μέτωπα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
  • Τα αποτελέσματα του Β' Παγκοσμίου πολέμου και η ίδρυση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών
  • Η διεξαγωγή και η έκβαση του πολέμου (1914-1918)
  • Τα εγκλήματα πολέμου κατά της ανθρωπότητας -Το ολοκαύτωμα
  • Κράτος της Παλαιστίνης
  • Διαβάστε το απόσπασμα  "Από δόξα και θάνατο" από το έργο της Μέλπως Αξιώτη "Εικοστός αιώνας",  το Α' Στάσιμο από την "Ελένη" του Ευριπίδη, τα "Ερημωμένα χωριά" του Γιάννη Ρίτσου, "Τα ζα" του Στράτη Μυριβήλη και "Το Άξιον Εστί -Τα Πάθη-Ε'" του Οδυσσέα Ελύτη.
  • Αντιπολεμικά κείμενα και τραγούδια.
  • Ισπανικός εμφύλιος πόλεμος
  • Διαβάστε για  τη βιογραφία και το καλλιτεχνικό έργο  του Πάμπλο Πικάσο αλλά και για τον πίνακά του  "Γκερνίκα" . Για την ερμηνεία και τον συμβολισμό των μορφών του, εδώ.

  •  
  • Η «Γκερνίκα» του Πάμπλο Πικάσο είναι ένα έργο βασισμένο σε πραγματικό γεγονός, το βομβαρδισμό της ισπανικής πόλης Γκερνίκα από τους Γερμανούς το 1936, στον ισπανικό εμφύλιο. Σε ένα χώρο με λιτή χρωματική γκάμα (αποχρώσεις άσπρου, μαύρου και γκρι) βλέπουμε ένα συνονθύλευμα από ανθρώπους και ζώα που σπαράζουν από τη φρίκη της καταστροφής, του τρόμου και του θανάτου. Η σύνθεση βασίζεται στη συνεκτική λειτουργία ενός μεγάλου τριγώνου, σαν αέτωμα αρχαίου ναού. Στην κορυφή του βρίσκεται η λάμπα πετρελαίου που την προτείνει ένα χέρι σαν να θέλει να φωτίσει μέσα στο χάος. Αριστερά της κορυφής του υπάρχει μια τεράστια λάμπα (κατά μια ερμηνεία είναι η βόμβα και κατά άλλη το μάτι του θεού). Στο πρώτο επίπεδο βλέπουμε τον πεσμένο ήρωα, σαν κομμάτια σπασμένου αγάλματος, που ακόμα κρατάει το σπασμένο σπαθί του. Το κέντρο καταλαμβάνεται από ένα άλογο (ζώο του πολέμου), που, με τα δόντια και τη γλώσσα του βγαλμένα έξω, σφαδάζει από τον πόνο, καθώς ένα κοντάρι το έχει πληγώσει θανάσιμα στα πλευρά (ενδεχομένως συμβολίζει το βασανισμένο λαό). Αριστερά εικονίζεται ο ταύρος ακίνητος (κατά μια ερμηνεία είναι ο εχθρός, ο φασισμός, η αγριότητα, ο σκοταδισμός και κατά άλλη η ίδια η Ισπανία που επιβιώνει μετά από αυτή την τραγωδία). Η μάνα που καταρρακωμένη κλαίει κουβαλώντας το νεκρό παιδί της, η γυναίκα που με έντονο διασκελισμό έρχεται προς το κέντρο για να κλάψει το νεκρό πολεμιστή και η άλλη πίσω της που την έχουν τυλίξει οι φλόγες μέσα σε ένα σπίτι με ανοιχτό παράθυρο είναι στοιχεία της ίδιας αυτής τραγωδίας με το βλέμμα του καλλιτέχνη. Το έργο μπορεί να εξέφρασε ένα συγκεκριμένο γεγονός, γρήγορα όμως θεωρήθηκε ένας παγκόσμιος ύμνος ενάντια στη θηριωδία του πολέμου.
    Τι νομίζετε ότι εντείνει η οξύτητα του τριγώνου, στο οποίο δομείται η σύνθεση;
    Γιατί ο Πικάσο χρησιμοποιεί λιτή χρωματική γκάμα;
    Γιατί χρησιμοποιεί τις μορφές του ταύρου και του αλόγου;
    Γιατί τα μέρη του αλόγου έχουν αυτή τη διαφορετική υφή;
    Τι δείχνει το τεράστιο ανοιχτό χέρι με τις γραμμές του πεσμένου πολεμιστή;
    Γιατί η μάνα που κλαίει στρέφει το κεφάλι της στον ταύρο;
    Τι ήταν ο Μινώταυρος στην ελληνική μυθολογία;

     Επισκεφθείτε τους επίσημους ιστότοπους των Πολεμικών Μουσείων Θεσσαλονίκης και Αθηνών και του Μουσείου Βαλκανικών Πολέμων (ΤΟΨΙΝ).

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ μ-3 Στο νησί του Ήλιου ( Ελένη Μουτάφη)


 

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ μ - 2 Η Σκύλλα και η Χάρυβδη (Ελένη Μουτάφη)

 


ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ μ-1 Στο νησί των Σειρήνων ( Ελένη Μουτάφη)

 


ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ λ Νέκυια - Το ταξίδι του Οδυσσέα στον Άδη ( Ελένη Μουτάφη)

 


ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ κ- 2 Κίρκη (Ελένη Μουτάφη )

 


ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ κ - 1 Αίολος - Λαιστρυγόνες ( Ελένη Μουτάφη )

 


Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024

ΕΝΟΤΗΤΑ 19: Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862)

 

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ι - 2 Κυκλώπεια (β΄μέρος) Απόδραση από τη σπηλιά του Κύκλωπα (Ελένη Μουτάφη)

 


ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ι-2 Κυκλώπεια (α΄μέρος ) στη σπηλιά του Κύκλωπα (Ελένη Μουτάφη)

 


Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024

28/2/2023: Ένας χρόνος από το έγκλημα των Τεμπών

 Γιάννης Ρίτσος, Σχήμα της απουσίας (απόσπασμα)

Ποτέ δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ’ τα σπίτια τους,

τριγυρίζουν εκεί, μπλέκονται στα φουστάνια τής μητέρας τους

την ώρα που εκείνη ετοιμάζει το φαΐ κι ακούει το νερό να κοχλάζει

σα να σπουδάζει τον ατμό και το χρόνο. Πάντα εκεί –

Και το σπίτι παίρνει ένα άλλο στένεμα και πλάτεμα

σάμπως να πιάνει σιγαλή βροχή

καταμεσής καλοκαιριού, στα ερημικά χωράφια.

Δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά. Μένουν στο σπίτι

Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2024

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.Χ.): 9. Τα γράμματα

 

Δείτε επίσης: